Rụng tóc từng mảng phải làm sao?

Nguyên nhân là do “sự nhầm lẫn” của hệ miễn dịch

Rụng tóc từng mảng dạng bệnh lý là một loại bệnh giống như bệnh tự miễn liên quan đến hệ miễn dịch của cơ thể. Khi mắc các bệnh này, hệ miễn dịch “không biết”, không nhận ra các tế bào khỏe mạnh là “người nhà” mà tấn công chúng.

Ở một số trường hợp rụng tóc từng mảng do rối loạn miễn dịch, khi sinh thiết vùng da bị ảnh hưởng, người ta thấy rằng các tế bào miễn dịch lympho nhầm tưởng nang tóc là “kẻ địch” nên tấn công, xâm nhập vào đây, làm thay đổi hình thái bình thường của sợi tóc. Hậu quả là sợi tóc mới không mọc lên được hoặc nếu có mọc thì cũng mảnh và nhanh chóng rụng đi.

Rụng tóc từng mảng đôi khi kết hợp với các tình trạng bệnh tự miễn khác như bệnh lupus, bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp bệnh bạch biến, và viêm loét đại tràng hoặc ngược lại. Việc chẩn đoán hoặc điều trị các bệnh này dường như không ảnh hưởng đến quá trình rụng tóc từng mảng.

Rụng tóc từng mảng thường do tự miễn.

Rụng tóc từng mảng có thể không do rối loạn miễn dịch

Đa số các trường hợp rụng tóc từng mảng là do tự miễn hoặc đi kèm với các bệnh, di truyền, dị ứng… Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ các thói quen xấu được thực hiện trong thời gian dài như chịu áp lực liên tục, kiêng khem giảm cân liên tục, dùng bia rượu, thuốc lá hoặc “làm tóc” thường xuyên. Đặc biệt, mất cân bằng thần kinh nội tiết tự nhiên do tuổi tác có thể là nguyên nhân gây ra chứng rụng tóc từng mảng tròn.

Cụ thể, các yếu tố nguy cơ của rụng tóc từng mảng bao gồm:

- Từng mắc rụng tóc từng mảng khi ở độ tuổi thiếu niên (trước tuổi dậy thì) hoặc kéo dài hơn một năm.

- Lịch sử gia đình có tình trạng này. Đôi khi, rụng tóc từng mảng cũng xảy ra với nhiều thành viên trong gia đình, do yếu tố gen.

- Mắc một số loại bệnh tự miễn (lupus, bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp bệnh bạch biến…) hoặc dị ứng với hóa chất trong dầu gội.

- Cuộc sống nhiều stress, thiếu dinh dưỡng, bị bệnh viêm da đầu, thức khuya nhiều, dùng thuốc hóa trị, xạ trị, thuốc điều trị.

- Mất cân bằng thần kinh nội tiết: phụ nữ thường gặp tình trạng rụng tóc từng mảng do nguyên nhân này nhiều hơn các “đấng mày râu”. Do ảnh hưởng của nội tiết tố (khi bước vào giai đoạn dùng thuốc ngừa thai, mang thai, tiền mãn kinh- mãn kinh…) mà chu kỳ phát triển của tóc bị giảm sút, nang tóc bị teo lại gây rụng tóc. Các sợi tóc mảnh hơn tiếp tục mọc lên ngày càng nhiều, những sợi tóc khỏe, cứng ngày càng giảm. Y học gọi là chứng rụng tóc do “nam tính hóa" mà về lâu dài sẽ gây hiện tượng thưa tóc ở một số chị em

Các nguyên nhân trên, dù khách quan hay chủ quan cũng sẽ tác động đến tế bào mầm tóc ở nang tóc, nguyên liệu chính tạo ra sợi tóc khiến tế bào này suy yếu, tổn thương. Rất nhiều trường hợp bị rụng tóc, thưa tóc khởi phát từ nguyên nhân này. Tế bào mầm tóc "èo uột", sợi tóc sẽ kém chất lượng, mảnh và dễ bị rụng. Tình trạng rụng tóc kéo dài sẽ làm thưa tóc từng mảng, thậm chí hói đầu.

Đừng coi thường căng thẳng, căng thẳng kéo dài cũng có thể gây tổn thương tế bào mầm và rụng tóc từng đám.

Cần thăm khám trước

Bệnh có thể điều trị giảm được, nhưng cũng có thể tái phát trở lại. Đây là một căn bệnh khó đoán. Vì vậy, khi gặp phải tình trạng này, người bệnh nên đến khám tại các bệnh viện da liễu để rà soát nguyên nhân gây bệnh (dựa vào lâm sàng và xem xét các yếu tố nguy cơ). Sau đó các bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh và tiến hành điều trị (nếu cần thiết).

Rụng tóc từng mảng có đi kèm với các bệnh lý tự miễn như bệnh bạch biến, lupus, bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, và viêm loét đại tràng thì sẽ tiến hành điều trị rụng tóc, song song với điều trị các bệnh lý.

Trong trường hợp rụng tóc từng mảng đi kèm với triệu chứng viêm da dưới da đầu sẽ được tiêm steroid vào vùng rụng tóc để ngăn chặn tình trạng viêm. Việc này có thể kéo dài từ 3- 4 tuần đến vài tháng để kích thích tóc mọc lại. Nếu tình trạng rụng tóc vẫn không cải thiện, các bác sĩ có thể sẽ cho dùng thêm thuốc ức chế miễn dịch dạng  steroid hoặc không steroid đường uống.

Khi gặp phải tình trạng rụng tóc từng mảng, cần đến khám tại chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và điều trị.

Huỳnh Đông