Chu kỳ rụng tóc và mọc tóc: Chuyên gia giải thích cặn kẽ, chi tiết

Mỗi ngày, tóc rụng từ 50-100 sợi là hiện tượng sinh lý bình thường, nhưng nếu lượng tóc rụng vượt quá con số này thì có thể là dấu hiệu của vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Bài viết này sẽ giải thích cặn kẽ, chi tiết về chu kỳ rụng tóc và mọc tóc, giúp bạn có biện pháp chăm sóc tóc phù hợp.

Chu kỳ rụng tóc – mọc tóc là gì?

Chu kỳ rụng tóc và mọc tóc là gì?

Có thể bạn chưa biết, mỗi sợi tóc có một chu kỳ sống từ 2 đến 6 năm. Sau khi hết chu kỳ phát triển, sợi tóc già yếu sẽ rụng đi và nhường chỗ cho sợi tóc mới mọc lên thay thế. Dưới sự tác động của các yếu tố di truyền, căng thẳng, thay đổi nội tiết tố, thiếu hụt dinh dưỡng và một số bệnh lý tóc có thể nhanh rụng, chậm mọc, mọc lên yếu mảnh hơn bình thường. [1]

3 giai đoạn của chu kỳ rụng tóc – mọc tóc

Tóc mọc và rụng là một quá trình phức tạp, bao gồm 3 giai đoạn riêng biệt. Những giai đoạn này được gọi là anagen, catagen và telogen, cụ thể:

1. Giai đoạn anagen

Đây là giai đoạn đầu tiên và dài nhất của chu kỳ rụng tóc – mọc tóc, kéo dài từ 2-6 năm. Tại bất kỳ thời điểm nào, khoảng 85-95% tóc trên đầu chúng ta ở giai đoạn anagen. Trong giai đoạn này, các tế bào mầm tóc không ngừng di chuyển xuống nhú bì, chuyển hóa thành sợi tóc hoàn chỉnh rồi mọc ra bên ngoài da đầu. [2]

2. Giai đoạn catagen

Đây là giai đoạn ngắn, kéo dài khoảng 2 tuần và chỉ có khoảng 1-2% số tóc trên đầu ở giai đoạn này. Đến giai đoạn catagen, các sợi tóc sẽ không còn phát triển nữa mà dần co lại và tách ra khỏi nhú bì.

3. Giai đoạn telogen

Đây là giai đoạn cuối cùng của chu kỳ mọc tóc – rụng tóc, kéo dài khoảng 3 tháng. Trong giai đoạn này, sợi tóc sẽ tách hẳn khỏi nhú bì và bị đẩy ra ngoài da đầu. Quá trình mọc tóc mới cũng chuẩn bị bắt đầu. Ước tính có khoảng 5-10% số tóc trên da đầu ở giai đoạn telogen.

Tóc mọc và rụng là một quá trình phức tạp gồm 3 giai đoạn

Những yếu tố ảnh hưởng hay làm gián đoạn chu kỳ tóc rụng và mọc

Chu kỳ rụng tóc và mọc tóc là một quá trình tự nhiên diễn ra liên tục trong cơ thể. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm gián đoạn chu kỳ này và gây rụng tóc hoặc mỏng tóc.

• Nội tiết tố: Khi mang thai, nồng độ estrogen trong cơ thể thai phụ tăng lên, làm kéo dài giai đoạn anagen và giảm rụng tóc. Tuy nhiên, sau khi sinh con, nồng độ estrogen giảm xuống, có thể kích hoạt giai đoạn telogen và gây rụng tóc nhiều hơn. Tương tự, trong thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen và progesterone suy giảm, có thể rút ngắn giai đoạn anagen và khiến tóc mỏng đi.
• Di truyền: Chứng rụng tóc nội tiết tố nam là một tình trạng di truyền phổ biến ảnh hưởng đến các nang tóc trên da đầu. Nguyên nhân là do sự nhạy cảm của nang lông với một loại hormone gọi là dihydrotestosterone (DHT), có thể thu nhỏ các nang tóc và rút ngắn giai đoạn anagen. Từ đó, dẫn đến tình trạng tóc mọc ra mỏng, ngắn, dễ gãy và nhanh rụng hơn.
• Dinh dưỡng: Thiếu hụt các chất dinh dưỡng thiết yếu như protein, sắt, kẽm và biotin có thể làm giảm sự phát triển của tóc, gây rụng hoặc mỏng tóc. Ví dụ, protein là thành phần cấu trúc chính của tóc và sắt cần thiết cho quá trình vận chuyển oxy đến các nang tóc.
• Căng thẳng: Căng thẳng có thể gây rụng tóc tạm thời, được gọi là telogen effluvium. Tình trạng này xảy ra khi một số lượng lớn nang tóc bước vào giai đoạn telogen sớm do căng thẳng tâm lý hoặc căng thẳng sau phẫu thuật, bệnh tật hoặc chấn thương.
• Các tác động từ bên ngoài: Để tóc tiếp xúc với nhiệt độ cao từ máy sấy, uốn, duỗi thường xuyên có thể làm tổn thương sợi tóc. Ngoài ra, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời cũng làm suy yếu các sợi tóc và khiến chúng dễ bị hư tổn. Bụi bẩn từ môi trường ô nhiễm có thể bám vào tóc và khiến chúng trở nên khô, xơ rối, dễ bị gãy rụng.
• Bệnh tật hoặc chấn thương: Bệnh tật hoặc chấn thương có thể gây căng thẳng cho cơ thể và làm gián đoạn chu kỳ rụng và tăng trưởng tóc. Ví dụ, hóa trị, xạ trị hoặc dùng thuốc có thể gây rụng tóc bằng cách làm tổn thương các nang tóc hoặc cản trở quá trình phân chia tế bào cần thiết cho sự phát triển của tóc.

Stress có thể gây rụng tóc tạm thời

Hướng dẫn cách chăm sóc để hạn chế gián đoạn chu kỳ mọc tóc – rụng tóc

Để có được mái tóc chắc khỏe, điều đầu tiên bạn cần làm là chăm sóc đúng cách. Dưới đây là một số mẹo giúp hạn chế gián đoạn chu kỳ rụng tóc – mọc tóc:

1. Chế độ dinh dưỡng cân bằng và lành mạnh

Tóc khỏe mạnh cần có đầy đủ dinh dưỡng, bao gồm vitamin, khoáng chất và protein. Một số chất dinh dưỡng cần thiết, giúp tóc phát triển khỏe mạnh, bạn cần cung cấp đầy đủ cho cơ thể:

• Vitamin A: Cà rốt, khoai lang, rau bina, trứng,… giàu vitamin A giúp da đầu tiết bã nhờn, dưỡng ẩm cho tóc, ngăn ngừa khô xơ, gãy rụng. Vitamin A cũng có đặc tính chống oxy hóa, bảo vệ tóc khỏi tác hại của gốc tự do.
• Vitamin B: Ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, sữa và sản phẩm từ sữa,… chứa vitamin B có lợi cho tóc như biotin, niacin và folate (vitamin B9). Biotin giúp nang tóc sản xuất keratin, loại protein chính tạo nên tóc. Niacin cải thiện lưu thông máu đến da đầu, cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho chân tóc. Folate hỗ trợ sự phân chia và phát triển tế bào, rất cần thiết cho sự phát triển của tóc.
• Vitamin C: Trái cây họ cam quýt, quả mọng, ớt chuông, bông cải xanh,.. là nguồn vitamin C giúp cơ thể sản sinh collagen, một loại protein cấu trúc giúp củng cố sợi tóc, ngăn ngừa chẻ ngọn và gãy rụng. Vitamin C cũng tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp bảo vệ da đầu khỏi nhiễm trùng.
• Vitamin D: Chất béo từ cá, lòng đỏ trứng, nấm… có thể giúp bổ sung vitamin D cho cơ thể, kích thích các nang tóc phát triển, ngăn ngừa các nang tóc ngủ đông. Vitamin D cũng điều chỉnh các hormone ảnh hưởng đến chu kỳ rụng tóc – mọc tóc.
• Vitamin E: Hạt hướng dương, bơ, dầu ô liu, hạnh nhân… chứa nhiều vitamin E có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm, giúp bảo vệ tóc khỏi tác hại của gốc tự do và viêm nhiễm. Vitamin E cũng tăng cường lưu thông máu đến da đầu, cải thiện độ đàn hồi và độ bóng của tóc.
• Sắt: Thịt đỏ, thịt gia cầm, đậu, đậu lăng, rau chân vịt,… chứa nguồn sắt cần thiết, giúp vận chuyển oxy đến các tế bào, bao gồm cả nang tóc. Thiếu sắt có thể dẫn đến thiếu máu, gây rụng tóc và mỏng tóc.
• Kẽm: Hàu, thịt bò, hạt bí ngô, đậu xanh,… cung cấp kẽm giúp tổng hợp protein, phân chia tế bào và chữa lành vết thương, tất cả đều cần thiết cho sự phát triển và phục hồi tóc. Kẽm cũng giúp cân bằng các hormone ảnh hưởng đến chu kỳ rụng tóc – mọc tóc.

Tóc khỏe mạnh cần các dưỡng chất như vitamin A, E, D, C, B, sắt và biotin

2. Lối sống tích cực kiểm soát tốt căng thẳng

Để giúp kiểm soát căng thẳng và ngăn ngừa rụng tóc theo chu kỳ, bạn cần duy trì lối sống năng động và lành mạnh, bạn có thể thực hiện theo những cách sau:

• Tập thể dục thường xuyên: Tập thể dục giúp giải phóng endorphin, một loại hormone có tác dụng giảm đau và cải thiện tâm trạng. Việc này cũng có thể cải thiện lưu thông máu, cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho da đầu và tóc. Đặt mục tiêu tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần, nên dùng băng đô và quấn tóc gọn gàng khi tập thể dục để tránh mồ hôi bám vào tóc.
• Thiền: Thiền là một kỹ thuật thư giãn có thể giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Có rất nhiều loại thiền khác nhau, hãy tìm hiểu và lựa chọn loại phù hợp, bạn có thể bắt đầu với những bài thiền ngắn, chỉ 5-10 phút mỗi ngày.
• Ngủ đủ giấc: Khi ngủ cơ thể sẽ được phục hồi và tái tạo. Khi bạn bị mất ngủ, thiếu ngủ, cơ thể sẽ sản xuất nhiều hormone căng thẳng hơn, có thể dẫn đến rụng tóc theo chu kỳ. Do đó, hãy cố gắng ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi đêm và hạn chế các hoạt động làm gián đoạn giấc ngủ như ăn quá khuya, dùng thiết bị điện tử,… .
• Vui chơi và giao lưu: Hoạt động vui chơi, giao lưu giúp giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Hãy dành thời gian cho những người bạn yêu quý, tham gia các hoạt động ngoài trời, workshop, đọc sách, nghe nhạc, làm những điều khiến bạn hạnh phúc.

3. Nuôi dưỡng tế bào mầm tóc từ bên trong

Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng, tế bào mầm tóc là yếu tố quyết định sự phát triển và duy trì sự sống của tóc. Do đó, cách khắc phục tình trạng tóc rụng nhiều, tóc rụng theo chu kỳ hiệu quả là tác động trực tiếp lên tế bào mầm tóc.

Sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra các tinh chất thiên nhiên quý có khả năng cân bằng thần kinh nội tiết, bảo vệ và thúc đẩy tế bào mầm tóc phát triển khỏe mạnh, giúp duy trì chu kỳ rụng tóc – mọc tóc một cách bình thường, tạo thành 2 công thức chuyên biệt dành riêng cho nam và nữ. Cụ thể:

• Công thức CLI-β (Qik Hair For Women) kết hợp giữa Cynatine® và Pumpkin Seed, Black Cohosh, Hibiscus Flower, Aged Black Garlic, Horsetail,… giúp hỗ trợ giảm rụng và kích thích mái tóc phái nữ mọc lên chắc khỏe, dày mượt.
• Công thức CLI-α (Qik Hair For Men) kết hợp giữa Cynatine® và American Ginseng, Saw Palmetto, Eurycoma Longifolia,… giúp tóc phát triển khỏe mạnh, hỗ trợ ngăn ngừa rụng tóc, hói đầu di truyền đến sớm ở phái mạnh.

Ngoài ra, Qik Hair còn hỗ trợ bảo vệ tóc khỏi các tác động có hại, giúp tăng mọc tóc mọc, ngăn ngừa rụng tóc cũ và hỗ trợ phục hồi tóc thưa.

Nghiên cứu lâm sàng tại trường Đại học Pavia đã chỉ ra, sử dụng Qik Hair với tinh chất Cynatine® giúp hỗ trợ giảm tình trạng rụng tóc tới 4 lần sau 1 tháng sử dụng. Tóc tăng mọc và tăng độ bóng mượt sau 3 tháng.

Qik Hair là sản phẩm chăm sóc tóc có thành phần chiết xuất hoàn toàn từ thiên nhiên, giúp hỗ trợ cải thiện tình trạng rụng tóc, kích thích tóc mọc dày mượt, chắc khỏe từ gốc

4. Bảo vệ tóc khỏi các tác động xấu từ bên ngoài

Để bảo vệ tóc khỏi những tác động tiêu cực từ bên ngoài, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:

• Khi sấy tóc, hãy sử dụng nhiệt độ thấp nhất có thể và giữ máy sấy cách xa tóc khoảng 15-20cm.
• Khi uốn hoặc duỗi tóc, ưu tiên sản phẩm bảo vệ nhiệt và không uốn hoặc duỗi tóc quá thường xuyên.
• Lựa chọn, sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc dịu nhẹ, không chứa các hóa chất độc hại như sulfate, paraben và phthalates.
• Gội đầu thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn tích tụ trên tóc.
• Sử dụng các sản phẩm chăm sóc tóc có chứa các chất chống oxy hóa như vitamin C, E và axit hyaluronic.

5. Gội đầu đúng cách

Gội đầu là một thói quen đơn giản nhưng quan trọng để giúp có một mái tóc khỏe mạnh và óng ả. Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý khi gội đầu để có được mái tóc khỏe đẹp:

• Xác định loại tóc và tình trạng da đầu, chọn dầu gội và dầu xả phù hợp.
• Tránh gội đầu bằng nước quá nóng hoặc quá lạnh.
• Massage da đầu nhẹ nhàng bằng các đầu ngón tay khi gội đầu để kích thích lưu thông máu và giúp tóc khỏe mạnh.
• Xả sạch dầu gội và dầu xả để loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm tích tụ trên tóc và da đầu.
• Lau khô tóc nhẹ nhàng bằng khăn mềm để tránh làm tổn thương tóc.
• Không nên gội đầu quá thường xuyên, chỉ nên gội 2-3 lần/tuần để loại bỏ bụi bẩn, dầu và sản phẩm tích tụ trên tóc và da đầu.
• Không nên gội đầu quá lâu, chỉ nên gội trong khoảng 5-10 phút.
• Không nên dùng móng tay để chà xát da đầu, vì điều này có thể làm tổn thương da đầu và nang tóc.

Gội đầu thường xuyên, ít nhất 2-3 lần/tuần để loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn tích tụ trên tóc

6. Dưỡng ẩm cho tóc

Dưỡng ẩm cho tóc là cách giúp tóc khỏe mạnh, bóng mượt, ngăn ngừa tóc rụng theo chu kỳ. Quá trình này bổ sung độ ẩm và dầu tự nhiên bị mất do nhiệt, hóa chất và tác hại của môi trường, cải thiện độ đàn hồi và linh hoạt của tóc, ngăn ngừa tóc gãy và chẻ ngọn.

Cách dưỡng ẩm cho tóc:

• Dầu xả: Dùng sau khi gội có thể giúp cung cấp thêm độ ẩm cho tóc, giúp tóc mềm mượt, ngăn ngừa tình trạng tóc khô và xoăn cứng.
• Mặt nạ tóc: Sử dụng mặt nạ ô liu, trứng gà, lô hội hoặc nha đam,… thoa lên tóc từ 10-20 phút rồi xả sạch giúp nuôi dưỡng, phục hồi hư tổn từ trong ra ngoài. Dưỡng ẩm tối đa 2 lần/tuần, không lạm dụng mặt nạ để tránh tình trạng tóc bết dính.
• Dầu dưỡng tóc: Thoa lên tóc trước hoặc sau khi gội để giữ ẩm và ngăn dầu tự nhiên trên tóc thoát ra ngoài.

7. Chọn sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp với tóc của bạn

Chọn sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp ngoài giải quyết nhu cầu và vấn đề cụ thể của tóc, còn giúp tóc khỏe mạnh theo thời gian.

Để lựa chọn sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp, bạn cần xác định tình trạng da đầu và đặc tính của tóc như: tóc thường, dầu hay khô; tóc tự nhiên hay đã qua xử lý hóa chất tạo kiểu. Nếu bạn sở hữu mái tóc dầu, nhanh bết hãy chọn sản phẩm có chứa các tinh chất loại bỏ dầu nhờn như tràm trà, trà xanh, than hoạt tính. Nếu tóc bạn khô và đã từng uốn/nhuộm/duỗi, hãy chọn các sản phẩm chăm sóc tóc chứa thành phần phục hồi hư tổn như vitamin, collagen, biotin để tăng cường sức khỏe cho mái tóc.

Đừng quên đọc kỹ thành phần và công dụng của sản phẩm trước khi mua, để không mua phải sản phẩm có chứa các thành phần gây kích ứng hoặc dị ứng.

Chu kỳ rụng tóc và mọc tóc là một quá trình tự nhiên của cơ thể. Để hạn chế rụng tóc, bạn cần sử dụng sản phẩm chăm sóc tóc phù hợp; tránh các tác nhân gây hại cho tóc như nhiệt độ cao, hóa chất và chải tóc quá mạnh; ăn uống lành mạnh, thư giãn và ngủ đủ giấc… Nếu thấy tóc rụng nhiều và kéo dài hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.